पुणे: भूस्खलनाचा धोका असलेल्या पुणे जिल्ह्यातील २३ गावांचे पुनर्वसन अद्याप पूर्ण झालेले नाही. यातील मुळशी तालुक्यातील घुटके, भोर तालुक्यातील कोंढरी आणि धानवली या तीन गावांचे पूर्णपणे पुनर्वसन करण्याचा प्रस्ताव जिल्हाधिकारी कार्यालयाने २०२० मध्ये राज्य शासनाकडे पाठवला होता. मात्र, मागील चार वर्षांपासून या प्रस्तावावर कोणताही निर्णय झालेला नाही.
२०१८ मध्ये आंबेगाव तालुक्यातील माळीण गावात दरड कोसळून दीडशेपेक्षा जास्त नागरिकांचा मृत्यू झाला होता. या घटनेनंतर जिल्ह्यातील धोकादायक गावांचे सर्वेक्षण करण्यात आले आणि ९५ गावांना धोकादायक घोषित करण्यात आले. या गावांमध्ये भूजल सर्वेक्षण आणि विकास यंत्रणा आणि भारतीय भूवैज्ञानिक सर्वेक्षण (जीएसआय) यांनी तपासणी केली.
तपासणीअंती, २३ गावांमध्ये तातडीच्या सुरक्षा उपाययोजनांची आवश्यकता असल्याचे निष्पन्न झाले. यापैकी पाच गावांमध्ये सीमाभिंत बांधणे, चर काढणे आणि गॅबियन भिंत बांधण्यात आली. तर दोन गावांमध्ये कोणत्याही सुरक्षा उपाययोजनांची गरज नसल्याचे सार्वजनिक बांधकाम विभागाने सांगितले.
मात्र, उर्वरित २३ पैकी ३ गावांचे कायमस्वरूपी पुनर्वसन करणे आवश्यक असल्याचे निष्पन्न झाले. जीएसआयच्या अहवालानुसार घुटके, कोंढरी आणि धानवली या गावांतील नागरिकांचे कायमस्वरूपी पुनर्वसन करण्याचा प्रस्ताव २०२० मध्ये शासनाकडे पाठवण्यात आला होता. यात काही त्रुटी काढल्याने प्रस्ताव पुन्हा पाठविण्यात आला आहे.
पुनर्वसनाची आवश्यकता:
भौगोलिक परिस्थिती:ही तीन गावे डोंगराळ आहेत आणि जमिनीचा पृष्ठभाग खडकाळ नसून लाल मातीचा आहे.
पावसाचे प्रमाण:या गावांमध्ये मुसळधार पाऊस होतो. घुटके गावात वार्षिक सरासरी ७,५०० मिमी, कोंढरी गावात ८,००० मिमी आणि धानवली गावात ७,००० मिमी पावसाचे प्रमाण आहे.भूस्खलनाचा धोका:या गावांमध्ये भूस्खलनाचा धोका जास्त आहे.
राज्य शासनाने लवकरच या गावांच्या पुनर्वसनाबाबत निर्णय घेण्याची अपेक्षा आहे. नागरिकांच्या सुरक्षिततेसाठी हे पुनर्वसन तातडीने पूर्ण करणे आवश्यक आहे.
